ഹൃദയാരോഗ്യം എന്നത് ഹൃദയത്തിന്റെയും രക്തവാഹിനികളുടെയും ആരോഗ്യനില സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ജീവിതത്തിന്റെ ദൈര്‍ഘ്യത്തിനും ഗുണനിലവാരത്തിനും അത്യന്താപേക്ഷിതമാണ് ശരിയായ ഹൃദയാരോഗ്യം.
മനുഷ്യ ശരീരത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ആന്തരികാവയവമാണ് ഹൃദയം. ശരീരത്തിലെ എല്ലാ ഭാഗങ്ങളിലേക്കും രക്തം പമ്പ് ചെയ്യുകയാണ് ഹൃദയത്തിന്റെ പ്രധാന ധര്‍മം. മാംസപേശികള്‍ കൊണ്ടാണ് ഹൃദയത്തിന്റെ നിര്‍മിതി.
ഓരോരുത്തരുടെയും ഹൃദയത്തിന് അവരവരുടെ മുഷ്ടിയോളം വലുപ്പമുണ്ടാകും. ഏകദേശം 250 ഗ്രാം മുതല്‍ 300 ഗ്രാം വരെ തൂക്കവും. നെഞ്ചിന്റെ മധ്യഭാഗത്തു നിന്ന് അല്‍പം ഇടത്തേക്ക് മാറിയാണ് ഹൃദയം നിലകൊള്ളുന്നത്. മുന്‍വശത്ത് നെഞ്ചെല്ല്, വാരിയെല്ല് എന്നിവയാലും പിറകില്‍ നട്ടെല്ല്, വാരിയെല്ല് എന്നിവയാലും ഹൃദയം സംരക്ഷിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.
ഒരു മിനിറ്റില്‍ ഏകദേശം 5 ലിറ്റര്‍ രക്തം ഹൃദയം പമ്പ് ചെയ്യുന്നു, ഓരോ ദിവസവും ശരാശരി 9800 ലിറ്റര്‍ മുതല്‍ 12600 ലിറ്റര്‍ വരെ. വിശ്രമമില്ലാതെ പ്രവര്‍ത്തിക്കുന്ന ഹൃദയപേശികളുടെ പ്രവര്‍ത്തനത്തിന് ശുദ്ധരക്തം അത്യാവശ്യമാണ്.
ഹൃദയാരോഗ്യം എന്നത് നമ്മുടെ ഹൃദയത്തിന്റെയും രക്തവാഹിനികളുടെയും ആരോഗ്യനിലയെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ശരിയായ ഹൃദയാരോഗ്യം നിലനിര്‍ത്തുന്നത് ജീവിതത്തിന്റെ ദൈര്‍ഘ്യത്തിനും ഗുണനിലവാരത്തിനും അത്യന്താപേക്ഷിതമാണ്. കാരണം ഹൃദയം ശരീരത്തിലെ മുഴുവന്‍ ഭാഗങ്ങളിലേക്കും രക്തം, ഓക്‌സിജന്‍, പോഷകങ്ങള്‍ എന്നിവ പമ്പ് ചെയ്യുന്നു.
ആരോഗ്യമുള്ള ഹൃദയത്തിന് ആരോഗ്യമുള്ള ഭക്ഷണശീലമാണ് പ്രധാനം. കൊഴുപ്പും ഉപ്പും പഞ്ചസാരയും കുറവുള്ള ഭക്ഷണം കഴിക്കാന്‍ ശ്രദ്ധിക്കണം. പ്രോസസ് ചെയ്ത ഭക്ഷണങ്ങള്‍ പരമാവധി ഒഴിവാക്കുക. ആഴ്ചയില്‍ കുറഞ്ഞത് 150 മിനിറ്റെങ്കിലും വ്യായാമം ചെയ്യണം. 75 മിനിറ്റ് മധ്യമരീതിയിലുള്ള ഫിസിക്കല്‍ ആക്ടിവിറ്റി നിര്‍ബന്ധമാണ്.
നടത്തം, നീന്തല്‍, സൈക്ലിങ്, യോഗ എന്നിവ നല്ലതാണ്. ആരോഗ്യകരമായ ശരീരഭാരം നിലനിര്‍ത്തണം. അധിക ഭാരം ഹൃദയ പ്രവര്‍ത്തനത്തെ പ്രതികൂലമായി ബാധിക്കും. രക്തസമ്മര്‍ദവും രക്തത്തിലെ കൊളസ്ട്രോളിന്റെയും പഞ്ചസാരയുടെയും അളവും നിയന്ത്രിക്കുക. പുകവലി, മദ്യപാനം ഒഴിവാക്കുക. മാനസികാരോഗ്യം നിലനിര്‍ത്തുക.
ഹൃദയാരോഗ്യം സംരക്ഷിക്കുന്നതിന് ജീവിതരീതിയിലാണ് മാറ്റം വേണ്ടത്. ചെറിയ ശീലമാറ്റങ്ങള്‍ വലിയ ഗുണം നല്‍കും.
ഹൃദ്രോഗം
ലോകത്തെമ്പാടുമുള്ള മരണകാരണങ്ങളില്‍ ഒന്നാമതായി നിലകൊള്ളുന്നതും ഏറ്റവും വേഗത്തില്‍ വര്‍ധിക്കുന്നതുമായ രോഗമാണ് ഹൃദ്രോഗം. എന്നാല്‍ ഈ രൂക്ഷതയ്ക്കൊത്ത് മുന്നറിയിപ്പുകളും ജാഗ്രതയും ഉണ്ടാകുന്നില്ല.
ഹൃദ്രോഗം നിശ്ശബ്ദ ഘാതകനാണ്. പലപ്പോഴും വ്യക്തമായ ലക്ഷണങ്ങള്‍ കാണിച്ചെന്നു വരില്ല. ഇതിനാല്‍, ഹൃദയാരോഗ്യം സംരക്ഷിക്കാന്‍ മുന്‍കരുതലുകളും സംശയാസ്പദമായ ലക്ഷണങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള അവബോധവുമാണ് ഏറ്റവും പ്രധാനം. കുറച്ചു മുന്‍കരുതലുകളിലൂടെ ഒട്ടുമിക്ക ഹൃദയാഘാതവും ഒഴിവാക്കാം എന്ന സത്യം നമ്മെ കൂടുതല്‍ ജാഗരൂഗരാക്കണം.
സ്ത്രീകളിലെ ഹൃദ്രോഗം
ഹൃദ്രോഗം പുരുഷന്മാരുടെ രോഗം മാത്രമായി കണക്കാക്കിയിരുന്ന കാലം കഴിഞ്ഞു. സ്ത്രീകള്‍ക്കും ഈ ജീവനെടുക്കുന്ന രോഗം വലിയ ഭീഷണിയായിത്തീര്‍ന്നിട്ടുണ്ട്. ശരീരഘടനയും ഹോര്‍മോണുകളുടെ സ്വഭാവവുമൊക്കെ സ്ത്രീകളില്‍ ഹൃദ്രോഗം വ്യത്യസ്തമായി പ്രകടിപ്പിക്കാന്‍ കാരണമാകുന്നു. അതിനാല്‍, സ്ത്രീകളിലെ ഹൃദ്രോഗം തിരിച്ചറിയാനും ചികിത്സിക്കാനും വേറിട്ട സമീപനം ആവശ്യമാണ്.
ഹോര്‍മോണല്‍ സ്വാധീനം
ഈസ്ട്രജന്‍ ഹോര്‍മോണ്‍ സ്ത്രീകളുടെ ഹൃദയത്തെ സംരക്ഷിക്കുന്ന പ്രധാന ഘടകമാണ്. മെനോപോസിനു ശേഷം ഈസ്ട്രജന്‍ കുറയുമ്പോള്‍ ഹൃദ്രോഗസാധ്യത വര്‍ധിക്കുന്നു. ഗര്‍ഭാവസ്ഥയിലും പ്രസവകാലത്തും ഹൃദയത്തില്‍ അധിക സമ്മര്‍ദം വരുന്നത് പില്‍ക്കാലത്തെ ഹൃദ്രോഗസാധ്യത വര്‍ധിപ്പിക്കുന്നു.
ആരോഗ്യമുള്ള ഹൃദയത്തിന് ആരോഗ്യമുള്ള ഭക്ഷണശീലമാണ് പ്രധാനം. കൊഴുപ്പും ഉപ്പും പഞ്ചസാരയും കുറവുള്ള ഭക്ഷണം കഴിക്കാന്‍ ശ്രദ്ധിക്കുക. പ്രോസസ് ചെയ്ത ഭക്ഷണങ്ങള്‍ പരമാവധി ഒഴിവാക്കുക.
സ്ത്രീകളില്‍ വലിയ കൊറോണറി ആര്‍ട്ടറികളിലെ ബ്ലോക്കേജിനു പകരം ചെറിയ രക്തധമനികളിലെ പ്രശ്‌നങ്ങള്‍ കൂടുതലായി കാണപ്പെടുന്നു.
പ്രധാന കാരണങ്ങള്‍
പരമ്പരാഗത ഘടകങ്ങള്‍
പ്രമേഹം: സ്ത്രീകളില്‍ പ്രമേഹം ഹൃദ്രോഗസാധ്യത 3-7 മടങ്ങു വര്‍ധിക്കുന്നു.
രക്തസമ്മര്‍ദം: 140/90 mmHg-ല്‍ കൂടുതല്‍.
കൊളസ്ട്രോള് വര്‍ധന: LDL കൊളസ്ട്രോള് 100 mg/dlല്‍ കൂടുതല്‍.
പുകവലി: സ്ത്രീകളില്‍ പുകവലി കൂടുതല്‍ അപകടകരമാണ്.
അമിതവണ്ണം: പ്രത്യേകിച്ച് വയറ്റില്‍ കൊഴുപ്പ് അടിഞ്ഞുകൂടല്‍.
സ്ത്രീകള്‍ക്ക് മാത്രമുള്ള അപകട ഘടകങ്ങള്‍
ജെസ്റ്റേഷനല്‍ ഡയബറ്റിസ് GDM (പ്രസവകാലത്തെ പ്രമേഹം). പോളിസിസ്റ്റിക് ഓവറി സിന്‍ഡ്രോം (PCOS). നേരത്തേയുള്ള മെനോപോസ് (45 വയസ്സിനു മുമ്പ്). ഹോര്‍മോണ്‍ റീപ്ലേസ്മെന്റ് തെറാപ്പി. ജനന നിയന്ത്രണ ഗുളികകള്‍ (പ്രത്യേകിച്ച് പുകവലിക്കാരില്‍).
സ്ത്രീകളിലെ സവിശേഷ ലക്ഷണങ്ങള്‍
നെഞ്ചുവേദനയില്ലാത്ത ഹാര്‍ട്ട് അറ്റാക്ക്: കഴുത്തിലും താടിയിലും വേദന. മുതുകിന്റെ മുകള്‍ഭാഗത്ത് വേദന, അത്യധിക ക്ഷീണം, ശ്വാസതടസ്സം, ഓക്കാനം, ഛര്‍ദി, ദഹനക്കേട് അല്ലെങ്കില്‍ ഗ്യാസ് പോലെയുള്ള വേദന.
സ്ത്രീകളില്‍ ദഹനക്കേട് അല്ലെങ്കില്‍ ഗ്യാസ് പോലെയുള്ള വേദനയും ഹൃദയാഘാത ലക്ഷണമായി അനുഭവപ്പെടാം. മൈക്രോവാസ്‌കുലാര്‍ രോഗം, പ്രയത്‌നത്തിന്റെ സമയത്ത് ശ്വാസതടസ്സം, നെഞ്ചില്‍ അസ്വസ്ഥത (വേദനയല്ല), അസാധാരണ ക്ഷീണം, സ്‌ട്രെസ്സ് കാര്‍ഡിയോമയോപതി (ബ്രോക്കണ്‍ ഹാര്‍ട്ട് സിന്‍ഡ്രോം). വൈകാരികമോ ശാരീരികമോ ആയ സമ്മര്‍ദത്തിനു ശേഷം ഹാര്‍ട്ട് അറ്റാക്ക് പോലുള്ള ലക്ഷണങ്ങള്‍. താത്ക്കാലിക ഹൃദയപേശി കേടുപാടുകള്‍ കൊണ്ടാണിത് ഉണ്ടാകുന്നത്.
രോഗനിര്‍ണയം
ഇസിജി, സ്ട്രെസ് ടെസ്റ്റ്, കൊറോണറി ആന്‍ജിയോഗ്രാഫി, കാര്‍ഡിയാക് എംആര്‍ഐ.
പുതിയ രോഗനിര്‍ണയ രീതികള്‍
ഫ്രാക്ഷണല്‍ ഫ്‌ളോ റിസര്‍വ് (FFR), കൊറോണറി മൈക്രോവാസ്‌കുലാര്‍ ഫങ്ഷന്‍ ടെസ്റ്റിങ്.
ശ്രദ്ധിക്കേണ്ട കാര്യങ്ങള്‍
ജീവിതശൈലീ മാറ്റങ്ങള്‍, ഭക്ഷണരീതി, മെഡിറ്ററേനിയന്‍ ഡയറ്റ് ശുപാര്‍ശ, ഒമേഗ-3 ഫാറ്റി ആസിഡുകള്‍ (മത്സ്യം, അണ്ടിപ്പരിപ്പുകള്‍), പൂരിത കൊഴുപ്പ് കുറയ്ക്കല്‍, നാരുകളുടെ അളവ് വര്‍ധന, സോഡിയം കുറവ് (ദിവസവും 2300 mgയില്‍ താഴെ).
വ്യായാമം
ആഴ്ചയില്‍ 150 മിനിറ്റ് മിതമായ വ്യായാമം.
ശക്തമായ പരിശീലനം ആഴ്ചയില്‍ രണ്ടു ദിവസം. യോഗ, ധ്യാനം സമ്മര്‍ദം കുറയ്ക്കാന്‍.
പുകവലി നിര്‍ത്തുക. സ്ത്രീകള്‍ക്ക് പുകവലി കൂടുതല്‍ അപകടകരമാണ്. നിക്കോട്ടിന്‍ റീപ്ലേസ്മെന്റ് തെറാപ്പി, പെരുമാറ്റ ചികിത്സ ഫലപ്രദം.
മാനസിക സമ്മര്‍ദം കുറയ്ക്കുക
മാനസിക സമ്മര്‍ദം കുറയ്ക്കുന്നതിന് യോഗ, ധ്യാനം തുടങ്ങിയ മാര്‍ഗങ്ങള്‍ അവലംബിക്കാം.
അപകട നിയന്ത്രണം
രക്തസമ്മര്‍ദം <130/80 mm Hg, LDL കൊളസ്ട്രോള് <100 mg/dl (ഉയര്‍ന്ന റിസ്‌കില്‍ <70 mg/dl), HbA1c <7% (പ്രമേഹക്കാരില്‍), BMI 18.5-24.9 kg/m²
മരുന്ന് ചികിത്സ
കുറഞ്ഞ ഡോസ് ആസ്പിരിന്‍ (75-100 mg). ഉയര്‍ന്ന റിസ്‌കില്‍. സ്റ്റാറ്റിന്‍ മരുന്നുകള്‍: രക്തസമ്മര്‍ദ നിയന്ത്രണ മരുന്നുകള്‍.
പ്രത്യേക സാഹചര്യങ്ങള്‍
ഗര്‍ഭാവസ്ഥയും ഹൃദ്രോഗവും: പ്രസവാനന്തര കാര്‍ഡിയോ മയോപ്പതി, ഗര്‍ഭകാല ഉയര്‍ന്ന രക്തസമ്മര്‍ദം, ഹൃദയ വാല്‍വ് പ്രശ്‌നങ്ങള്‍.
മെനോപോസും ഹൃദ്രോഗവും: ഈസ്ട്രജന്‍ കുറവ്, മെറ്റബോളിസം മാറ്റം.
ഹോര്‍മോണ്‍ റീപ്ലേസ്മെന്റ് തെറാപ്പിയുടെ പ്രയോജനങ്ങളും അപകടങ്ങളും
നിര്‍ദേശങ്ങള്‍
ലക്ഷണങ്ങളെ അവഗണിക്കരുത്: സാധാരണ ക്ഷീണവും ശ്വാസതടസ്സവും ഹൃദ്രോഗത്തിന്റെ സൂചനയായിരിക്കാം.
വാര്‍ഷിക പരിശോധന: 40 വയസ്സിനു ശേഷം പതിവ് ഹൃദയപരിശോധന.
കുടുംബചരിത്രം അറിയുക: പാരമ്പര്യ അപകടങ്ങള്‍ മനസ്സിലാക്കുക, ഗര്‍ഭകാല സങ്കീര്‍ണതകള്‍ ഓര്‍ക്കുക.
സമൂഹത്തിന്റെ പങ്ക്
സ്ത്രീകളിലെ ഹൃദ്രോഗത്തെക്കുറിച്ചുള്ള അവബോധം വര്‍ധിപ്പിക്കേണ്ടത് അത്യാവശ്യമാണ്. കുടുംബാംഗങ്ങളും സുഹൃത്തുക്കളും ലക്ഷണങ്ങളെ തിരിച്ചറിയാനും ഉടനടി വൈദ്യസഹായം തേടാനും പ്രാപ്തരാകണം.
കൃത്യമായ രോഗനിര്‍ണയവും ഉചിതമായ ചികിത്സയും ജീവിതശൈലീ മാറ്റങ്ങളും വഴി ഇത് തടയാനും നിയന്ത്രിക്കാനും സാധിക്കും. സ്ത്രീകള്‍ അവരുടെ ഹൃദയാരോഗ്യത്തിന് കൂടുതല്‍ പ്രാധാന്യം നല്‍കുകയും ആരോഗ്യ പ്രവര്‍ത്തകര്‍ ലിംഗപരമായ വ്യത്യാസങ്ങള്‍ മനസ്സിലാക്കുകയും ചെയ്യുമ്പോള്‍ മാത്രമേ ഈ നിശ്ശബ്ദ കൊലയാളിയെ നേരിടാന്‍ സാധിക്കൂ.
നിങ്ങള്‍ക്കോ നിങ്ങളുടെ പരിചയക്കാര്‍ക്കോ ഹൃദ്രോഗത്തിന്റെ ഏതെങ്കിലും ലക്ഷണങ്ങള്‍ അനുഭവപ്പെടുകയാണെങ്കില്‍ ഉടനടി കാര്‍ഡിയോളജിസ്റ്റിനെ സമീപിക്കുക. നേരത്തേയുള്ള കണ്ടെത്തലും ചികിത്സയും കൂടുതല്‍ ഫലപ്രദമാവും.
(Consultant Interventional Cardiologist Almas Hospital, Kottakkal)